Tinh dầu là gì? Các loại tinh dầu? Phương pháp sản xuất tinh dầu? Công dụng của tinh dầu

Hiện tay trên thị trường có rất nhiều loại tinh dầu, nhưng không phải ai cũng biết tinh dầu là gì? Các loại tinh dầu? Phương pháp sản xuất ra tinh dầu? Công dụng của tinh dầu? Những điều cần lưu ý khi sử dụng tinh dầu. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này mời các bạn tham khảo bài viết dưới đây nhé

1 Tinh dầu là gì?

Tinh dầu là một dạng chất lỏng chứa các hợp chất thơm dễ bay hơi được chiết xuất từ phương pháp chưng cất hơi nước, ép lạnh hoặc dùng dung môi để chiết xuất từ lá cây, thân cây, hoa, vỏ cây, rễ cây hoặc những bộ phận khác của thực vật.

Tinh dầu được ví như là nhựa sống là tinh chất của cây. Vì vậy tinh dầu mang sức sống, nguồn năng lượng dồi dào từ các loại cây cỏ thảo mộc. Các loại tinh dầu thiên nhiên mạnh gấp 50 – 100 lần các loại thảo mộc sấy khô.

2. Các loại tinh dầu

    a. Tinh dầu nguyên chất:

Tinh dầu nguyên chất là tinh dầu Được chiết xuất 100% từ thực vật thiên nhiên, chưa pha chế với các thành phần hoá học khác. Tinh dầu nguyên chất an toàn cho sức khỏe, có thể ăn uống được theo liều lượng nhất định hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Trừ một số loại tinh dầu được khai thác từ dược thảo không ăn uống được ở dạng thô như lộc đề, bách...). Nếu không đủ tinh khiết từ thiên nhiên thì tinh dầu không thể ăn uống được

    b.Tinh dầu không nguyên chất

·         Tinh dầu không nguyên chất là dùng tinh dầu nguyên chất pha với một số hợp chất hóa học khác như: cồn, dầu nền… Nhưng vẫn đảm bảo được mùi hương ban đầu.

·         Tinh dầu không nguyên chất cũng có tác dụng tốt cho sức khỏe nhưng thường có tác dụng phụ và độ tinh khiết của tinh dầu không cao.

    c.Tinh dầu tổng hợp

Là sản phẩm có mùi hương tương tự tinh dầu mà nhiều người bán hàng gọi là tinh dầu, nhưng thực chất nó không phải là tinh dầu. Tinh dầu tổng hợp được tạo thành từ việc kết hợp các loại hóa chất bắt chước theo mùi của tinh dầu thiên nhiên. 

3. Các phương pháp sản xuất tinh dầu

Các phương pháp sản xuất tinh dầu được hiểu là cách chiết tách tinh dầu ra khỏi thực vật dưới dạng có thể sử dụng ngay. Có 3 cách sản xuất tinh dầu. Mỗi cách đều có lợi ích riêng, phụ thuộc vào nguyên liệu và các loại hợp chất bạn muốn có trong tinh dầu. Nhà sản xuất có thể sử dụng một hoặc nhiều phương pháp chiết xuất cho các loại cây cỏ khác nhau.

    a. Phương pháp chưng cất hơi nước

Phương pháp chưng cất hơi nước cho ra tinh dầu có độ tinh khiết cao, vì thế những loại tinh dầu chiết từ lá, hoa, rễ và vỏ cây thường sử dụng phương pháp này. Ngoài ra một số loại tinh dầu  như: Oải hương, nhài, bạc hà, đàn hương, sả chanh… đều được chiết xuất bằng phương pháp này.

Các nguyên liệu sẽ được cho vào bình kín sau đó nấu lên. Hơi nước đem theo tinh dầu qua bình ngưng tụ, ngưng tụ lại thành hỗn hợp chất lỏng.

Hầu hết các loại tinh dầu đều nhẹ hoặc nặng hơn nước tinh dầu không thể hòa tan trong nước vì thế sẽ sảy ra hiện tượng tách lớp nước và tinh dầu. Vậy là thu được tinh dầu nguyên chất.

Tinh dầu được chiết xuất bằng phương pháp chưng cất hơi nước cũng cho ra độ tinh dầu tinh khiết rất cao chỉ kém so với phương pháp ép lạnh.

    b. Phương pháp ép lạnh

Phương pháp này dành cho thực vật họ cam quýt. Người ta sẽ cho cả quả vào máy và nghiền nát bằng các con lăn. Tinh dầu được giải phóng vào một bình thu gom có chứa nước sẽ nổi lên trên. Sau đó nước được rút ra và ta thu được tinh dầu. Phương pháp này tốt cho các loại quả có múi vì không chịu được nhiệt. Nhiệt có thể phá hủy một số hợp chất trong tinh dầu cam quýt.

    c. Phương pháp dùng dung môi

Phương pháp này dành cho các loại tinh dầu chứa hợp chất dễ bị phá hủy nếu sản xuất theo phương pháp chưng cất hơi nước truyền thống. Những bộ phận mỏng manh khó xử lý bằng nhiệt thường là các loại tinh dầu hoa. Những tinh dầu hoa này thường rất dễ bay hơi vì thế cần một chất dung môi để kéo tinh dầu lại giảm sự bay hơi của tinh dầu.

Dung môi thường thấy nhất là rượu, ngoài ra có thế dùng axeton, propan và hexane... Gồm các bước chi tiết như sau:

Bước 1. Nguyên liệu thực vật được ngâm trong dung môi, thường là hexane

Bước 2. Sau vài ngày, dung môi được loại bỏ, để lại một hợp chất nhớt và thơm

Bước 3. Hợp chất này được hòa tan với cồn nồng độ cao

Bước 4. Hỗn hợp được làm lạnh và tách thành sáp thực vật và cồn thơm

Bước 5. Cồn thơm được chưng cất chân không để bay hơi rượu, thu được absolute.

Những loại tinh dầu chiết xuất bằng phương pháp này thường không được dùng để trị liệu.

4. Công dụng của tinh dầu

    a. Công dụng của tinh dầu đối với sức khỏe

* Tinh dầu giúp cân bằng hormone

* Giúp tăng khả năng miễn dịch và chống nhiễm trùng

* Tăng cường hệ tiêu hóa

* tăng cường năng lượng

* Cải thiện chức năng não

* Giúp giảm căng thẳng và thư giãn

* Giảm đau nhức

* Giúp chữa ngáy ngủ, cải thiện giấc ngủ

* Làm sạch không gian sống

    b. Công dụng của tinh dầu với làm đẹp

Chăm sóc da

Đây là một biện pháp ngày càng được nhiều người ưa chuộng vì tính an toàn, hiệu quả và tác dụng kéo dài của nó. Tinh dầu thẩm thấu tốt qua da, hấp thu trực tiếp qua màng tế bào, làm chậm quá trình lão hóa, dưỡng mềm trắng da.Tinh dầu có thể làm dịu da bị kích ứng, trị mụn, giảm vết thâm, giảm nám, ngăn chặn các dấu hiệu lão hóa. Bên cạnh đó nó còn có thể trị sẹo, tăng cường quá trình tái tạo da, hỗ trợ điều trị các vết thương trên da.

Các loại tinh dầu thiên nhiên tốt cho da gồm: Hoa phong lữ, hoa oải hương, chanh, cúc La Mã, hương thảo, chè…

Chăm sóc tóc

Từ xa xưa ông cha ta đã sử dụng tinh dầu bưởi như một biện pháp dưỡng tóc tự nhiên tuyệt vời. Ngày nay, tinh dầu bưởi vẫn được coi là một sản phẩm an toàn, hiệu quả, dễ kiếm, dễ dùng để chăm sóc tóc. Loại tinh dầu này đặc biệt tốt cho những trường hơp tóc bị tổn thương, gãy rụng do môi trường, chất độc hại, thuốc nhuộm tóc.

Hỗ trợ giảm cân

Tinh dầu bưởi giúp tăng cường sự trao đổi chất, bạn có thể thêm vài giọt tinh dầu tinh dầu bưởi (loại uống được) vào nước để uống trước mỗi bữa ăn, giúp kiềm chế cơn thèm ăn. Massage body với tinh dầu bưởi để giảm mỡ thừa, rất được nhiều người ưa chuộng.

5. Những lưu ý khi sử dụng tinh dầu

    a. Những đối tượng không nên sử dụng tinh dầu: 

• Người dị ứng mùi thơm (khi tiếp xúc với hóa chất có mùi sẽ bị nhức đầu, buồn nôn, mệt mỏi, các chứng bệnh về hô hấp, hen suyễn thứ phát...).

• Người có vết thương hở, có làn da nhạy cảm, dễ bị viêm, dị ứng,..

• Người bị bệnh huyết áp cao không nên dùng tinh dầu khuynh diệp, hương thảo, cỏ xạ hương, cây bài. Những người bị huyết áp thấp thì tránh dùng tinh dầu oải hương, kinh giới ô, ngọc lan tây.

• Người từng và đang bị động kinh, thần kinh, thận cần tránh xa tinh dầu khuynh diệp, tiểu hồi, hương thảo, lá xô thơm, cây bách, hạt tiêu đen, cây thông, cây thìa là.

• Mắc các vấn đề về tuyến tiền liệt tránh dùng tinh dầu melissa, thông… Những người mắc bệnh tăng nhãn áp nên tránh dùng tinh dầu melissa…

• Phụ nữ có thai giai đoạn đầu không nên dùng bất cứ loại tinh dầu nào. Giai đoạn sau muốn dùng cần có sự chỉ định hoặc tư vấn của bác sĩ và pha chế thật loãng.

    b.  Các lưu ý khi sử dụng tinh dầu

      - Sử dụng tinh dầu nồng độ cao có thể gây ra phỏng. 

      - Không để tinh dầu rơi vào mắt hoặc vết thương hở.

      - Không bôi trực tiếp tinh dầu lên da

      - Không ăn hoặc uống tinh dầu khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Trên đây là những thông tin về tinh dầu giúp bạn đọc tham khảo. Chúc các bạn lựa chọn tinh dầu phù hợp!